Linux Temel Komutlar

Share

Linux’u kullanmak isteyenler, işletim sisteminin sadece programcıların anlayabileceği karmaşık bir sistem olduğunu düşünür. Pek çok komut kullanmayı gerektiren bir sistem olduğu için ilk başta herkes Linux’a karşı ön yargılıdır. Gerçekten de birçok komuta sahip olan Linux, aslında temel bazı komutları bilmenin yeterli olduğu bir işletim sistemidir. Temel Linux komutları ve kullanım şekilleri şöyledir;

echo	
#(Komuttan sonra gelen metni değişkenleri ekrana yazdırmayı sağlar. 
Örn "echo Deneme")
ls	#(Dizinde ne var?) (ls -l / listelemek için "-l" etiketi)
pwd	#(Hangi dizindeyim?)
cal	(takvim örn: "cal 1 2010")
&&	#(Birden fazla komutu tek satırda çalıştırmak için kullanılır. 
Örn: "ls && pwd")
history	#(Son çalıştırılan 1000 komutu gösterir)
mkdir	#(Bir klasör oluşturmak için kullanılır. Örn: "mkdir NewFolder")
touch	#(Bir dosya yaratmak için kullanılır. Örn: "touch sample")
nano	#(Metin belgesi oluşturmak ve düzenlemek için kullanılır. Örn: "nano MyNotes")
cat	#(Metin belgesini önizlemek için Örn: "cat MyNotes")
more	#(Önizlemeyi daha dikkatli inceleyebilmek amacıyla sayfa sayfa 
görüntüleme özelliğini sağlar.)
less	#(Önizlemeyi daha dikkatli inceleyebilmek amacıyla sayfa sayfa 
görüntüleme özelliğini sağlar.)
cp	#(kopyalamak içim örn: cat /etc/hosts ~) ~ işareti HOME 
dizinin yerine kullanılır. 
mv	#(Taşıma işlemi için Örn: "mv hosts Video/")
mv	#(Dosya adı değiştirmek için örn: "mv hosts NewName")
rm	#(Silme işlemi için kullanılır. Örn: "rm MyNotes")
head	#(Dosyadaki ilk 10 satırı gösterir. Parametreler ile bu sayı değiştirilebilir. 
Örn: "head -n 15 FileName")
tail	#(Dosyadaki son 10 satırı gösterir. Parametreler işe bu sayı değiştirilebikir. 
Örn: "tail -n 5 FileName")
|	#(Pipe işareti, bir komutun çıktısının sonraki komutun girdisi olarak kullanılmasını sağlar. 
Örn: "ls -l /etc | head | cat -n")
>	#(Çıktıyı yönlendirme için kullanılır. 
Örn: echo "Bu bir denemedir" > newfile) 
#Not: Tek > işareti ile dosyanın üzerine yazar. 
#İki >> işareti ile dosyaya ekleme yapabilirsiniz.
wc	#(Dosyada bulunan satır sayısını, kelime sayısını ve karakter sayısını çıktı olarak verir. 
Örn: "wc MyNotes")
cut	#(Bir dosya olan girişin herbir satırındaki bölümleri alıp ekranda göstermeyi sağlar. 
Örn: "cut -f7 -d: /etc/passwd") "f" hangi sütun? "d" ayraç belirleme.
grep	#(Bir kelime veya kalıbı arayabilir ve buna sahip olan satır veya satırları gösterir. 
Örn: "grep bach /etc/passwd" passwd dosyasında bash geçen satırları listeler.)
rmdir	#(Bir klasörü silmek için kullanılır. 
Örn: "rmdir NewFolder") sadece boş dizin siler.
rm -r	#(Bir klasörü silmek için kullanılır. Örn: "rm -r NewFolder") dizin dolu olsa dahi siler. 
#"-ri" parametresi ile kullanılırsa dizinleri silmeden önce sorar.
tar -cf	#(Arşivlemek için kullanılır. -cf parametreleri ile kullanılmalıdır. 
Örn: "tar -cf arsiv1.tar Documents/) -cvf parametresi ile kullanılırsa 
neleri arşivlediğinizin çıktısını alabilirsiniz.
tar -xf	#(Arşivden çıkarmak için kullanılır. -xf parametreleri ile kullanılmalıdır. 
Örn: "tar -xf arsiv1.tar" -xvf parametresi ile kullanılırsa neleri arşivden 
çıkardığınızın çıktısını alabilirsiniz.
gzip	#(Sıkılaştırmak için kullanılır. 
Örn: "gzip MyNotes") "gzip -c MyNotes > MyNotes.gz" -c parametresi ile 
yeni sıkıştırılmış dosya oluşturulur.
gunzip #(Sıkılaştırdığımız dosyayı geri açmak için kullanılır. 
Örn: "gunzip MyNotes.gz")
tar -cvzf	#(Arşivleme ve sıkıştırma işlemini beraber yapmak için kullanılır. 
Örn: tar -cvzf arsiv1.tar.gz FolderName)
tar -xvzf	#(Arşivlenmiş ve sıkıştırılmış dosyayı çıkartmak için kullanılır. 
Örn: tar -xvzf arsiv1.tar.gz Desktop/)
locate	#(Dizinlerde ve dosyalarda arama işlemini yapmak için kullanılır. 
#Not: sadece database dosyasının(mlocate.db) içini kontrol eder. 
Örn: "locate passwd")
find	#(Tamamen gerçek zamanlı arama yapmamızı sağlar. Örn: "find -name MyNotes")
find /tmp -mtime -3	#(tmp dizininde son üç günde yapılan değişiklikleri görmemizi sağlar.)
split	#(Dosyaları default olarak 1000 satır halinde bölmemizi sağlar. 
Örn: split MyNotes.txt) "-l" parametresi (split -l 500) ile 
bölünecek satır sayısını belirleyebiliriz.
paste	#(Birden fazla dosyayı birleştirmek için kullanabiliriz. 
Örn: paste MyNotes.txt Deneme.txt)
sed	#(Çıktıyı değiştirmek için kullanılır. 
Örn: "sed -i 's/batuhan/hamza/g' kullanicilar.txt")
kullanicilar dosyası içindeki batuhan olan yerleri hamza olarak değiştirdi.
vi	#(En yaygın içerik editörüdür. İçeriği görüntüledikten sonra değişiklikler yapmanızı sağlar. 
Örn: "vi MyNotes")